Mon, 7 July
26.1 C
Yerevan
USD: 384.26 RUB: 4.88 EUR: 452.58 GEL: 141.37 GBP: 524.44

Հայաստանում 2012 թվականը բեկումնային կլինի բաժնետոմսերի շուկայի համար

NASDAQ OMX Արմենիա ֆոնդային բորսայի գլխավոր տնօրեն Կոնստանտին Սարոյանի բացառիկ հարցազրույցը «ԱՌԿԱ» գործակալությանը

«ԱՌԿԱ» – Պրն Սարոյան, Ձեր կարծիքով՝ ինչու՞ Հայաստանում պետական պարտատոմսերը նույն եկամտաբերությունն ունեն, ինչ դեպոզիտները:

Կ. ՍարոյանԴուք ճիշտ նշեցիք, պետական պարտատոմսերի եկամտաբերության տարբերությունը մեծ չէ: Այսպես, շուկայում պետական պարտատոմսերի եկամտաբերությունը կազմում է 13-14 տոկոս, իսկ բանկային դեպոզիտ կարելի է բացել տարեկան 12 տոկոսով: Սակայն, չնայած, ինչպես ցույց է տալիս հասարակ համեմատությունը, պետական պարտատոմսերի եկամտաբերությունն ավելի բարձր է, ներդրողներն, ամեն դեպքում, նախընտրում են բանկային դեպոզիտը:

Հակառակ իրավիճակ կլիներ, եթե ավանդատուն ընտրություն կատարելիս կանգ առներ ֆինանսական ակտիվների արժեքի և եկամտաբերության գնահատման մեխանիզմների վրա, որտեղ օրինակ հաշվի է առնվում բետա-գործակիցն ու այլ ցուցանիշներ, որոնք ազդում են ակտիվների եկամտաբերության և արժեքի ձևավորման վրա: Սակայն ներդրողներն ու ավանդատուները, լինելով այս հարցերում ոչ այնքան իրազեկված, չեն հարաբերակցում այս գործիքներն ու գործակիցները՝ հաճախ հաշվի չառնելով որոշ ռիսկեր:

Կա նաև այլ պատճառ, որն ամրագրված է ավանդատուների մտածելակերպի կարծրատիպում, որոնց համար դեպոզիտների լիկվիդայնությունն ավելի բարձր է, քան պետական արժեթղթերի լիկվիդայնությունը: Չնայած այստեղ կարելի է վիճել, քանի որ ոչ ոք իրականում չի համեմատել այս ակտիվը դրամական միջոց վերածելու արագությունը:

Գալով բանկ՝ սեփական միջոցները ներդնելու նպատակով՝ առաջինն, ինչ առաջարկվում է ավանդատուին, դեպոզիտն է, քանի որ դեպոզիտային պայմանագիրը ստանդարտացված է և կարող է միանգամից կնքվել: Մյուս կողմից, նույն սպասարկող անձնակազմը միշտ չէ, որ բավարար կերպով որակավորված է պետական պարտատոմսերի հարցում: Հաճախ բանկերի մասնաճյուղային ցանցը տեղեկացնում է ավանդատուներին պետական արժեթղթերի գոյություն մասին, սակայն չի առաջարկում գնել դրանք:

«ԱՌԿԱ» – Իսկ ինչպիսի՞ն եք տեսնում բաժնետոմսերի և պետական պարտատոմսերի շուկայի ապագան:

Կ. ՍարոյանԲաժնետոմսերի հարցում կարծում եմ, որ 2012 թվականը բեկումնային կլինի: Ընկերությունների համար ստեղծվել են բոլոր նախադրյալներն ու հնարավորությունները: Մասնավորապես, ցուցակում անցած ընկերությունները կստանան հարկային արտոնություններ երեք տարի ժամկետով: Սակայն հարկավոր է հիշել, որ IPO-ն (առաջնային հրապարակային տեղաբաշխում) պահանջում է 6-9 ամիս՝ ի տարբերություն վարկերի տրամադրման գործընթացի, որը կարող է տևել կես ամիս:

Այսօրվա դրությամբ մենք IPO-ի հարցով բանակցություններ եք վարում մի շարք ընկերությունների և շուկայի մասնակիցների հետ: Կփորձենք համակարգել այս բարդ գործընթացը և հուսով ենք, որ այս տարի մեզ մոտ կգրանցվի մեկ կամ երկու թողարկում:

Միաժամանակ 3-5 տարվա մեր ռազմավարության շրջանակներում նախատեսվում է պետական պարտատոմսերի հասանելիության բարձրացում, որոնք պետք է վաճառվեն գրեթե ամենուր, այդ թվում նաև առցանց մեխանիզմների միջոցով:

Չնայած ողջ աշխարհում պետական պարտատոմսերում հիմնական ներդրողները ֆինանսական ինստիտուտներն են, մենք միջոցներ կձեռնարկենք՝ այս գործիքների հասանելիությունն ու մասսայականությունն ապահովելու համար:

Եվ որ ամենակարևորն է՝ պետական պարտատոմսերը պետք է դառնան ազգային ապրանքանիշ: Մարդը պետք է գիտակցի, որ գնելով պետական պարտատոմս՝ նա ներդրում է կատարում սեփական երկրի զարգացման գործում:

«ԱՌԿԱ» – Ինչպե՞ս կարելի է բացատրել այն փաստը, որ 2005 թ.-ին հայկական բորսայում կար 198 էմիտենտ, իսկ այժմ՝ միայն 18:

Կ. ՍարոյանԴա ունի մի քանի բացատրություն: Առաջին՝ փակվեցին հնացած բազա ունեցող խորհրդային հին ձեռնարկությունները: Երկրորդ՝ ընկերությունների մի մասը որոշեց չվճարել լրացուցիչ ցուցակման համար, չնայած դրա արժեքն այնքան էլ մեծ չէ, սակայն ընկերությունները նախընտրեցին տնտեսել այդ հարցում: Բացի այդ, բորսայում ցուցակումը պահանջում է թափանցիկության գծով որոշակի պարտականությունների կատարում, մասնավորապես՝ հաշվետվությունների տրամադրում, ներդրողների, ԶԼՄ-ների հետ աշխատանքի ներկայացում և այլն: Այդ պատճառով շատ ընկերություններ, չկարողանալով բավարարել այդ պահանջները, պարզապես հեռացան բորսայից:

Այժմ մնացել են այն ընկերությունները, որոնք բորսայի հետ աշխատանքում հեռանկար են տեսնում, մասնավորապես՝ նոր ներդրողներ ներգրավելու հարցում: Պարզ է դարձել, որ բորսայի հետ համագործակցությունն ազնիվ աշխատող բաց ընկերության համար հնարավորություն է սեփական գործունեության շրջանակներում օգտվել հարկային արտոնություններից և ներգրավել համեմատաբար ոչ թանկ ռեսուրսներ: Մենք միշտ ողջունում ենք նման ընկերությունների մուտքը:

«ԱՌԿԱ»  – Նշեք երեք գործոններ, որոնց իրագործման դեպքում հայկական բորսան կզարգանա:

Կ. ՍարոյանԱռաջինը գործոնը արտարժույթով արտահայտված բորսայական նոր գործիքների ձևավորումն է, քանի որ, օրինակ, դոլարային ակտիվները մեծ պահանջարկ են վայելում: Այս խնդրի իրագործման համար կպահանջվի վերաիմստավորել դոլարացման դեմ պայքարի քաղաքականությունը: Դա առաջին հերթին նոր հնարավորություններ կստեղծի, չնայած որ նոր ռիսկեր կառաջացնի: Այստեղ մեզ մոտ ռիսկերի և նոր հնարավորությունների միջև ընտրության հարց է ծագում, առանց որոնց, եթե գլոբալ դիտարկենք, Հայաստանը չի կարող զարգանալ:

Երկրորդ գործոնը բիզնես-մոտիվացիայի խթանումն է: Բացատրեմ, օրինակ միջազգային կազմակերպությունները բանկերին միջոցներ են տրամադրում՝ որոշակի ոլորտի ֆինանսավորման համար, իսկ բանկերն իրենց հերթին բաշխում են այդ գումարը վարկեր տրամադրելու միջոցով: Ես առաջարկում եմ որոշակի ապրանք ստեղծել, որը կենթադրեր այդ արտաքին մուտքերի ներդրումը, օրինակ, ընկերությունների պարտատոմսերում, որոնք գնանշվում են բորսայում: Այսինքն, տնտեսություն փողի ներհոսքի մեխանիզմը կմնար նույնը, սակայն կփոխվեր գործիքը: Այ սա կարող էր խթանել կապիտալի շուկայի զարգացումը: Պարտատոմսն, ըստ էության, նույն պարտքն ու նույն վարկն է փոխառուի համար:

Երրորդ գործոնը ստվերային տնտեսության դեմ պայքարն է: Դուրս գալով բորսայի հարթակ և օգտվելով հարկային արտոնություններից՝ ստվերային բիզնեսի մոտ հարց է ծագում՝ կկարողանա՞ նա, արդյոք, տնտեսել՝ հանդես գալով որպես հրապարակային և թափանցիկ ընկերություն: Հաճախ մեր գործարարներին չի հետաքրքրում լրացուցիչ միջոցների ներգրավումը, քանի որ նրանք պարզապես չգիտեն, թե ինչպես դրանք ծախսել: Իսկ մեզ հետաքրքրում են այն ընկերությունները, որոնք ունեն զարգացման պարզ ռազմավարություն հինգ, տասը, քսան տարով:-0-

spot_img

ԱՄԵՆԱԴԻՏՎԱԾ

2025 թ․–ի հունվարին Հայաստանում 1.7% գնաճն ամենաբարձրն է 2023 թվականի ապրիլից ի վեր․ ՀԲ

Սա հիմնականում պայմանավորված էր սննդամթերքի և ոչ ալկոհոլային խմիչքների գների բարձրացումով՝ 2․5 տոկոսով

Հայաստանի բանկերի զուտ վարկային պորտֆելը 2024թ․–ին աճել է 24․6%–ով՝ կազմելով 6,270մլրդ դրամ

/․ Հայաստանի բանկային համակարգի վարկային պորտֆելը, զուտ պահուստները չհաշված, 2024 թվականի վերջին աճել է 24,6%-ով կամ 1,239 մլրդ դրամով և 2024 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ կազմել 6,270 մլրդ դրամ

Հայաստանը պետական պարտքի հետ կապված խնդիրներ չունի, դեֆոլտի մասին խոսելը հիմարություն է․ Ֆիննախ

Հայաստանը լուրջ խնդիրներ չունի իր պետական պարտքի հետ կապված, ասաց ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը՝ պատասխանելով «ԱՌԿԱ» գործակալության հարցին՝ որքանով է կառավարելի պարտքը և որոնք են դրա հետ կապված հիմնական ռիսկերը

Հայաստանի ընդհանուր պետական պարտքը 2025թ․–ի հունվարին աճել է՝ հասնելով 12,9 մլրդ դոլարի

2024 թվականի դեկտեմբերի 31-ին պետական պարտքը կազմել է 12 842,240 մլն դոլար

2015թ.-ին ՎԶԵԲ-ը ռեկորդային ծավալի ծրագրեր է ֆինանսավորել Հայաստանում

2015թ.-ին ՎԶԵԲ-ը ռեկորդային ծավալի ծրագրեր է ֆինանսավորել Հայաստանում` ցուցաբերելով ուժեղ աջակցություն երկրի տնտեսությանը բարդ տնտեսական միջավայրում, որի վրա բացասաբար է ազդել տարածաշրջանային ճգնաժամը, հայտնում է բանկի մամուլի ծառայությունը։

ՎԵՐՋԻՆ ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

spot_imgspot_imgspot_img