ԵՐԵՎԱՆ, 6 օգոստոսի. /ԱՌԿԱ/. Fitch Ratings գործակալությունը Հայաստանում վարկերի աճի ամենաբարձր տեմպերն է կանխատեսում` 21,3 տոկոս, գրում է «Վեդոմոստի» ռուսական թերթը։
Հայաստանին հաջորդում են Լեսոտոն (19%), Չինաստանը (18%), Ադրբեջանը (15,7%) և Զամբիան (15,4%)։
«Վարկերի աճի ամենաբարձր տեմպերը նախկինի պես նկատվում են Ասիայի երկրներում` 2011թ.–ին 11 տոկոս և 2012թ.–ին 9 տոկոս, Լատինական Ամերիկայում` 10 և 15 տոկոս համապատասխանաբար, Աֆրիկայում և Մերձավոր Արևելքում` 7 և 5 տոկոս։ Ամենացածր տեմպերն (3%–ից ցածր) արձանագրում են Արևմտյան և Հարավային Եվրոպայի երկրները»,– նշում է պարբերականը։
Վարկավորման բարձր տեմպերը կարող են տնտեսության արագ աճի կամ հիվանդության նախանշան լինել, գրում է Fitch–ը։ Վարկավորման աճի և ակտիվների գնաճի համադրությունը հանգեցնում է նրան, որ պղպջակներ են ձևավորվում, որոնք կարող են պայթել ֆինանսական շուկայում իրավիճակի անբարենպաստ զարգացման դեպքում, պարզաբանում է Fitch սուվերեն վարկանիշների խմբի ավագ տնօրեն Ռիչարդ Ֆոքսը։ Վարկերի աճի տեմպերը փոխառնված փողերի և պահանջարկի հագեցվածության հանդեպ բնակչության վերաբերմունքի ցուցանիշն է, ասել է Դևիթ Նենգլը Renaissance Capital–ից ։
Fitch–ի բարձր ռիսկերի խմբում է ներառել Արգենտինան, Հոնկոնգը, Ինդոնեզիան, Կիպրոսը, Չինաստանը, Թուրքիան և Շրի–Լանկան, որտեղ 2011թ.–ի վարկավորման աճի տեմպերը կազմել են 14–32 տոկոս։ Այդ երկրներում անշարժ գույքի գները 17 տոկոսով բարձր են խմբի միջին ցուցանիշից, ակտիվների գները` 50 տոկոսով, ազգային արժույթի փոխարժեքը բարձրացել է 15 տոկոսով, հաշվել են Fitch–ում, ցուցանիշների նման շեղումները համակարգային ռիսկի նշաններ են, որոնց առկայության դեպքում բանկային համակարգը խոցելի է և չի կարող հակազդել արտաքին շոկերին։
Միաժամանակ վարկային լծակը կարող է խթանել ՀՆԱ աճը` տնտեսական ակտիվության նվազման դեպքում, սակայն սահմանափակ ծավալներով, գրում է ԱՄՀ–ն. աճի տեմպերի դանդաղեցման դեպքում վարկավորման խթանման հարցում կառավարության ծայրահեղ ակտիվությունը, ինչպես օրինակ` Չինաստանում, վտանգավոր է և ֆինանսավորումը չվերադարձնելու և դեֆոլտի ռիսկի աճի սպառնալիք է կրում։
Վարկային ոլորտի ջերմացման նախանշաններ ունեցող երկրների կառավարությունները պետք է խստացնեն դրամավարկային քաղաքականությունը, որպեսզի կանխեն Fitch–ի վերլուծաբանների կանխատեսումները։
Պարբերականը նշում է, որ աշխարհում վարկերի պահանջարկի աճի տեմպերն ընկնում են, սակայն զարգացող երկրներում, այդ թվում՝ Չինաստանում, իրավիճակը շարունակում է ռիսկային մնալ։
Ըստ Fitch–ի տվյալների, աշխարհում վարկավորման աճի տեմպերը դանդաղել են 2010թ.–ի 5 տոկոսից հասնելով 2011թ.–ի 4 տոկոսին և կկրճատվեն մինչև 3 տոկոս 2012թ.–ին։ «Զարգացող շուկաներում ցուցանիշները կանգ են առնում, բոլոր զարգացող տարածաշրջաններում դանդաղեցում է ընթանում»,– գրում են գործակալության վերլուծաբանները։
Վերջին տարիներին ՀՆԱ–ի նկատմամբ վարկերի հարաբերակցությունը կայունացել է. զարգացած երկրներում` 160 տոկոս մակարդակում, զարգացող երկրներում` շուրջ 50 տոկոս։ Փոխառություններն ավելացնելու արագության նվազումը լավ նշան է, դա ֆինանսական ռիսկերի և համաշխարհային տնտեսության վերավարկավորման նվազում է, նշում են Fitch–ի վերլուծաբանները։ –0–