ԵՐԵՎԱՆ, 26 հուլիսի. /ԱՌԿԱ/. Հայաստանի Կենտրոնական բանկը հանրապետության ֆինանսական համակարգի կայունության ամրապնդման նպատակով անցել է «ԱՐՈՒՍ» դրամական փոխանցումների միասնական համակարգի ստեղծմանը, հայտնում է կարգավորիչի մամուլի ծառայությունը։
«Դրամական փոխանցումների բնագավառը, հանդիսանալով արագ զարգացող ոլորտ, նոր տեխնոլոգիաների և նոր գործիքների կիրառման առումով պահանջում է մշտական ուշադրություն թե՛ կարգավորման, թե՛ վերահսկման տեսակետից»,– ասվում է հաղորդման մեջ։
Դրամական փոխանցումների միասնական համակարգի ստեղծման մասին որոշումն ընդունվել է` հաշվի առնելով դրամական փոխանցումների դերը ՀՀ ֆինանսական շուկայում և հաշվի առնելով արտասահմանյան դրամական փոխանցումների համակարգերով աշխատելու ընթացքում ի հայտ եկած մի շարք խնդիրներ։
Հաղորդագրության համաձայն, «ԱՐՈՒՍ» համակարգի ստեղծումը ՀՀ ԿԲ և ՀՀ առևտրային բանկերի համատեղ մտահաղացման արդյունք է:
«Նախատեսվում է, որ համակարգը, միասնական հարթակի հիման վրա և տարբեր գործիքների կիրառման հնարավորությամբ, ապագայում կդառնա մանրածախ վճարումների միասնական համակարգ, որը, հիմքում ունենալով մասնակիցների ազատ մրցակցության ապահովման սկզբունքը, կապահովի սպառողներին էժան և որակյալ ծառայություններ», – նշել են ԿԲ-ից:
Բացի այդ, այս համակարգը կբացառի ներկայումս ՀՀ դրամական փոխանցումների շուկային սպառնացող առանձին արտասահմանյան համակարգի կողմից գերիշխող և թելադրող դիրք ունենալու վտանգը: Անվտանգության միասնական չափորոշիչների կիրառման միջոցով, համակարգը թույլ կտա բարձրացնել անվտանգությունը և արդյունավետությունը, ինչպես նաև լայն ենթակառուցվածքի հասանելիության հաշվին թույլ կտա ստեղծել բարենպաստ պայմաններ և կկրճատի դրամական փոխանցումների շուկայի մասնակիցների և սպառողների ընթացիկ ծախսերը:
«ԱՐՈՒՍ»-ը, համարժեք ապահովվածության մեխանիզմներ կիրառելու միջոցով, կսահմանափակի արտասահմանյան համակարգի օպերատորների անվճարունակության/սնանկության կամ տվյալ երկրի կարգավորող մարմնի կողմից համակարգերի օպերատորներին սնանկ ճանաչելու կամ գործունեությունը դադարեցնելու դեպքում չվճարման ռիսկը և կբարձրացնի հանրության վստահությունը», – նշել են ԿԲ-ից:
Նախատեսվում է, որ հավասար մրցակցային պայմանների ապահովման միջոցով և մասշտաբի էֆեկտի հաշվին, դրամական քաղաքականությունը ուղղված է լինելու դրամական փոխանցումների շուկայում առկա սակագների նվազեցմանը, քանի որ նույն տեսակի ծառայությունը հասանելի կլինի միասնական համակարգի ներքո, և սպառողը հնարավորություն կունենա ընտրելու իրեն առավել հարմար և մատչելի փոխանցման տարբերակ:
«ԱՐՈՒՍ» համակարգի ներդրումը կհեշտացնի արտասահմանյան համակարգերի մուտքը հայաստանյան շուկա, քանի որ ինչպես ՀՀ ֆինանսական կազմակերպությունները, այնպես էլ արտասահմանյան համակարգերի օպերատորները փոխանցումների կատարման համար բազմաթիվ երկկողմանի պայմանագրեր կնքելու փոխարեն կկնքեն մեկ պայմանագիր` «ԱՐՈՒՍ» համակարգի օպերատորի հետ, իսկ համակարգերի օպերատորները ստիպված չեն լինի հսկել մասնակիցների ֆինանսական ռիսկերը, ինչը կլինի առավել հարմար, քիչ ռեսուրսատար և քիչ ժամանակատար՝ միաժամանակ ընձեռելով հասանելիություն ՀՀ վճարահաշվարկային համակարգի բոլոր մասնակիցներին:
«Ինչ վերաբերում է ՀՀ կենտրոնական բանկի կողմից իրականացվող վերահսկողությանը, ապա այն կլինի ավելի մեղմ, քանի որ մի շարք ռիսկերի կառավարումը կենտրոնացված ձևով կիրականացվի «ԱՐՈՒՍ» համակարգում», – նշվում է հաղորդագրության մեջ:
ԿԲ-ից մշում են, որ ՀՀ կենտրոնական բանկի վարած քաղաքականությունը երբևիցե չի ստեղծել և չի ստեղծի խոչընդոտներ արտասահմանյան դրամական փոխանցումների համակարգերի՝ հայաստանյան շուկա մուտք գործելու համար, ինչի մասին են վկայում ներկայում Հայաստանում գործող 13 (այդ թվում` 4 ռուսական) արտասահմանյան փոխանցումների համակարգերը:
Հայաստան կատարված դրամական փոխանցումները 2015 թ.–ին նվազել են 30 տոկոսով` կազմելով 1 208,47 մլն դոլար։ Ընդ որում, դևամական փոխանցումները կազմում են ՀՆԱ-ի մոտ 15-17 տոկոսը: -0-